Helmut Kohl'ün 'Türkleri geri yollama planı'

İngiltere'nin 1982 yılından bu yana saklı tuttuğu ve 31 yıllık gizlilik süresi dolduğu için bu günlerde kamuoyuna sunduğu bir tutanak Almanya'daki Türk göçmen tarihinin bir bölümünün yeniden yazılmasını gerektirecek nitelikte.

© Bundesregierung Schaack
© Bundesregierung Schaack

Alman Der Spiegel dergisinin internet sayfasında yayınlanan tutanağa göre, 1982 yılında o dönemin İngiltere Başbakanı Margeret Thatcher ile bir araya gelen eski Başbakan Helmut Kohl, meslektaşına 'çok gizli' olarak tanımladığı ve ülkede yaşayan Türkiye kökenli göçmenlerle ilgili bir planın ayrıntılarını anlattı ve desteğini istedi. Hristiyan Demokrat Parti CDU'lu olan Kohl İngiliz Başbakanına, 'asimile olmuyorlar' diye şikayet ettiği Almanya'da yaşayan Türklerin ülkeye yük getirdiğini, kaçak işlerde çalıştıklarını, Almanca öğrenmediklerini, topluma ayak uyduramadıklarını ve uydurmak istemediklerini ve bu yüzden Almanya'da yaşayan Türklerin yarısını Türkiye'ye geri yollamayı planladığını anlattı. Helmut Kohl başbakan seçildikten sonra Thatcher'in o zamanki başkent Bonn'a yaptığı ilk ziyaret kapsamında ve Kohl ile Thatcher'in dışında sadece özel sekreterleri Horst Thetschick ile A.J. Coles'in katıldıkları ve Coles'ün de tutanağa döktüğü gizli toplantının belgelerine göre, Alman Başbakanı Almanya'da 11 milyon yabancının yaşadığını, ancak sadece Türklerin sorun olduğunu söylemiş. 'Türkler başka bir kültürden geliyorlar, varlıkları iki bambaşka kültürün çatışmasına neden olacak' diyerek, bir milyona yakın Türk göçmeni dört yıllık bir sürede kademeli olarak ve prim vererek geri göndermeyi hedeflediğini anlatan Kohl, o zamanki sayılara göre kalan diğer bir milyon Türk göçmeni ise Almanca öğrenmeye ve asimile olmaya zorlayıcı tedbirler düşündüğünü de anlattıktan sonra, İngiliz meslektaşının kendisine uluslararası alanda destek vermesini istemiş. Şimdi yayınlanan ve 'Thatcher Protokolü' olarak isimlendirilen gizli görüşme tutanaklarından Thatcher'in bu konuya sıcak bakmadığı ve tarafsız kaldığı ortaya çıkıyor.

O zamanki en yakın müttefiki İngiltere'den arzuladığı desteği bulamayan Helmut Kohl'ün buna rağmen planından vazgeçmediği, hükümetinin 28 Kasım 1983’te bir ‘Geri Dönüş Yasası’ çıkarttığı ve Türkiye’ye dönmek isteyen işçilere prim teklif ettiği biliniyor. Bu yasadan faydalanan ve 10500 Mark prim alarak dönen Türklerin sayısı 150 bin civarında olarak tanımlanıyor. Bugün Alman basınında yayınlanan bu haberle ilgili ilk yorumlarda, eski Başbakan Kohl'ün uluslararası tepkilerden çekindiği için planını arzuladığı geniş kapsamda yaşama geçiremediği, Türkiye'ye dönüş konusunda 'zorlama yerine gönüllü dönüş' alternatifini gündeme aldığı ve bu yüzden dönen Türklerin sayısının bu kadar az olduğu belirtiliyor. Bu arada konuyla ilgili haberlerde dikkati çeken bir başka ayrıntı ise, Sosyal Demokrat SPD'nin o dönemdeki lider kadrosunun Kohl'e Türklerin Almanya'dan geri gönderilmesi konusunda destek vermesi. Kohl'den önceki başbakan SPD'li Helmut Schmidt, bundan bir süre önce Türklerin işgücü olarak Almanya'ya çağrılmasını, 'büyük tarihi hata' olarak tanımlamıştı. Öte yandan 1998 yılına kadar başbakanlık koltuğunda oturan ve iki Almanya'nın birleşmesinin mimarı olarak tanımlanan Helmut Kohl, Türkiye'nin AB üyeliğine karşıt tavrı ile de biliniyor. Kohl, başbakanlığı döneminde ve sonrasında 'Avrupa Birliği'nin bir uygarlık projesi olduğu ve Türkiye'nin bu projede yeri olmadığı' tezini savundu.